Szkolny Budżet Obywatelski

O projekcie

Szkolny Budżet Obywatelski (SBO) to innowacyjne narzędzie edukacji obywatelskiej, które umożliwia uczniom i uczennicom realny udział w decyzjach dotyczących szkoły. Uczennice i uczniowie współdecydują o części środków szkoły: zgłaszają pomysły, rozmawiają o priorytetach i w powszechnym głosowaniu wybierają projekty. Szkoła realizuje zwycięskie pomysły, a młodzi w praktyce uczą się demokracji, odpowiedzialności i transparentności.

Jesteśmy liderami we wdrażaniu SBO w Polsce. Łączymy tematykę budżetu obywatelskiego z naciskiem na
zaangażowanie i edukację obywatelską młodzieży od 2012 roku. Rozpoczynaliśmy działaniami z instytucjami kultury (Dom Kultury “Kadr”, Dom Kultury “Świt) jak i urzędami dzielnicy m.st Warszawa (Urząd Miasta dzielnicy Targówek). Realizujemy projekt “Szkolny Budżet Obywatelski” w Warszawie nieprzerwanie od 2018 roku, przy wsparciu Biura Edukacji m.st. Warszawy. Przez ten czas zrealizowała sześć edycji działań. Każda z nich była okazją do rozwijania i testowania różnych modeli partycypacji uczniowskiej, a także pogłębiania współpracy ze szkołami, nauczycielami i uczniami.

Łącznie wsparliśmy 50 warszawskich szkół – zarówno podstawowych, jak i ponadpodstawowych – w organizacji własnych procesów Szkolnego Budżetu Obywatelskiego. W projektach wzięło udział ponad 16 000 uczniów i uczennic, którzy uczestniczyli w warsztatach, spotkaniach, składali własne projekty, organizowali debaty i przeprowadzali głosowania – zarówno stacjonarne, jak i w pełni online. Byliśmy odpowiedzialni za przeprowadzenie szkoleń i wsparcia procesów SBO w takich miastach jak: Lublin, Bydgoszcz, Ostróda. Od 2018 roku rozwijamy autorską metodologię, testowaną w ponad 100 szkołach. Tworzymy materiały edukacyjne dla nauczycieli, dostępne zasoby dla uczniów oraz analizy eksperckie dotyczące SBO.

Znajdź nasze materiały edukacyjne o SBO w zakładce Publikacje.

Nasz projekt ma na celu wzmocnienie kompetencji demokratycznych uczniów i uczennic, demokratyzację procesów decyzyjnych w szkołach oraz szkolenie nauczycieli, nauczycielek i edukatorów, edukatorek z wdrażania SBO. Wprowadzimy SBO w 40 szkołach w całej Polsce (z uwzględnieniem szkół w małych miejscowościach oraz w miastach tracących funkcje miejskie), dając młodym realny wpływ na decyzje podejmowane w szkołach. Poprzez „Akademię SBO” przeszkolimy 15 osób zajmujących się edukacją, którzy będą wspierać szkoły w całym kraju. Dedykowane interaktywne materiały edukacyjne umożliwią samodzielne wdrażanie SBO w szkołach. Kongres SBO dla 150 osób stworzy silną społeczność zaangażowanych nauczycieli_nauczycielek, dyrektorów_dyrektorek szkół i uczniów_uczennic.

Dodatkowo dostosujemy metodologię i materiały do potrzeb innych podmiotów wymienionych w art. 2 Prawo oświatowe – przedszkoli oraz placówki oświatowo-wychowawcze. Oczekiwanym rezultatem projektu jest trwałe włączenie SBO do codziennego funkcjonowania szkół w Polsce, co przyczyni się do wzrostu zaufania młodzieży do demokracji oraz zwiększy ich udział w zarządzaniu szkołą.

SBO (pod nazwą budżet uczniowski) jest wprost wspominany w podstawie programowej nowego przedmiotu – edukacji obywatelskiej – jako jedno z możliwych do zrealizowania działań obywatelskich. Udział szkoły w projekcie – i tym samym implementacja SBO w placówce – umożliwi uczniom realizację obowiązkowego działania obywatelskiego.

Cele projektu

• Upowszechnienie SBO w Polsce – wdrożenia pilotażowe w 40 szkołach z min. 8 województw.

• Zbudowanie społeczności szkół wdrażających SBO – miejsca wymiany doświadczeń, wspólnych standardów i gotowych rozwiązań.

• Rozwinięcie sieci edukatorów_ek znających narzędzie – osoby przygotowane do szkolenia, mentorskiego wsparcia i wdrożeń w nowych szkołach.

• Przeprowadzić uczennice i uczniów przez pełny proces SBO – by zyskali realne doświadczenie współdecydowania i stali się ambasadorkami_ami metody w swoich społecznościach.

Działania zaplanowane w projekcie

Repozytorium wiedzy
Udostępnimy platformę z aktualnym podręcznikiem „SBO krok po kroku”, scenariuszami lekcji, przewodnikami i przykładami z całej Polski. Materiały będą gotowe do użycia w różnych typach szkół oraz w placówkach wskazanych w art. 2 Prawa oświatowego (w tym w przedszkolach).

Akademia SBO (ASBO) dla edukatorów_ek
Zrekrutujemy 15 osób i zrealizujemy trzy zjazdy (2 stacjonarne + 1 online). Absolwentki_enci dołączą do ogólnopolskiej sieci, by lokalnie szkolić i mentorować szkoły wdrażające SBO.

Ogólnopolski pilotaż w 40 szkołach
Otwarty nabór (open call) dla szkół, wsparcie mentorskie (w tym wizyta stacjonarna) oraz środki na realizację zwycięskich projektów (2000 PLN pod warunkiem dołożenia dowolnej kwoty z własnego budżetu). Łącznie ponad 13 000 uczniów i uczennic doświadczy procesu SBO – od pracy w zespołach po udział w głosowaniu.

Kongres SBO
Dostarczymy zestaw narzędzi do 650 instytucji (szkoły, ODN, urzędy), zadbamy o obecność w mediach i zorganizujemy Kongres SBO dla 150 osób – przestrzeń wymiany doświadczeń dyrektorów_dyrektorek, nauczycielek_nauczycieli, uczniów_uczennic i decydentek_decydentów.

Rekrutacja szkół do 25 września!

Nabór trwa od 9 do 25 września 2025 r.
Aby zgłosić szkołę, wypełnij formularz online dostępny pod linkiem: https://poledialogu.typeform.com/SBOPL

Kogo rekrutujemy?
Zapraszamy szkoły podstawowe i ponadpodstawowe, dla których organem prowadzącym jest podmiot publiczny (jednostka samorządu terytorialnego lub ministerstwo). Priorytet rekrutacyjny mają szkoły ponadpodstawowe (w związku z wdrażaniem nowego przedmiotu Edukacja obywatelska). Nabór jest ogólnopolski – zapraszamy szkoły ze wszystkich województw.

Co oznacza zgłoszenie?
Gotowość wyznaczenia 2 nauczycieli (koordynator_ka oraz osoba wspierająca) oraz rekrutacji min. 6 uczniów/uczennic, którzy w Szkolnym Zespole Roboczym będą współkoordynować cały proces SBO.

Co otrzymuje szkoła?
Subgrant do 2 000 zł na sfinansowanie zwycięskich projektów (warunkiem otrzymania subgrantu jest deklaracja „dołożenia” do wysokości SBO dodatkowej kwoty o dowolnej wysokości np. pochodzącej ze środków rady rodziców), repozytorium materiałów, wsparcie mentora (10 godzin + jedna wizyta stacjonarna) oraz miejsce na Kongresie SBO. Co oznacza, że szkoła krok po kroku zostanie przeprowadzona przez proces wdrażania Szkolnego budżetu obywatelskiego w swojej placówce.

Pełną informację o zasadach udziału w programie oraz rekrutacji znajdziesz pod linkiem: TUTAJ.

Kontakt

Natalia Koziorowicz
n.koziorowicz@poledialogu.org.pl
tel. +48 737 332 271

Projekt ,,Szkolny Budżet Obywatelski” (edycja ogólnopolska) finansowany jest ze środków Ministra Edukacji Narodowej w ramach programu ,,Młodzi Obywatele”.