Projekt „Szkoła w Sąsiedztwie” jest skierowany do warszawskich szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Jego celem jest tworzenie lokalnych partnerstw i budowanie relacji sąsiedzkich. Uczniowie we współpracy z mentorką w oparciu o analizę lokalną będą organizować wydarzenia sąsiedzkie dopasowane do potrzeb mieszkańców okolicy. Program jest współfinansowany przez miasto stołeczne Warszawę.
Podczas „Szkoły w Sąsiedztwie” w każdej szkole grupa projektowa uczniów i uczennic wspólnie z naszym mentorem/mentorką zrealizuje dogłębną diagnozę okolicy i zmapuje lokalnych interesariuszy. Te działania oprowadzą do zorganizowania wydarzenia dla sąsiadów. Uczniowie poznają podstawowe narzędzia socjologiczne i nawiążą relację z podobnymi do siebie osobami, którym zależy na rozwoju lokalnych społeczności.
Zawiązana grupa sąsiedzka będzie badała, jakie są potrzeby mieszkańców okolicy i na ich podstawie wspólnie przygotuje wydarzenie łączące mieszkańców okolicznych bloków, lokalnych przedsiębiorców, pracowników szkoły i innych, którzy są związani z sąsiedztwem. Wydarzenie będzie okazją do zapoznania się z istniejącymi narzędziami partycypacji w dzielnicy i na osiedlu oraz do dalszego planowania rozwoju sąsiedztwa.
Korzyści dla szkoły:
- rozwój postaw obywatelskich i prospołecznych: uczestnicy nauczą się działać dla środowiska lokalnego i być wrażliwi na jego potrzeby i dynamikę,
- nowa wiedza dla uczniów i uczennic: unikatowa możliwość poznania mechanizmów badań społecznych i podstaw socjologii, które poszerzą horyzonty i kreatywność uczestników,
- pielęgnowanie sąsiedztwa: wzmocnienie realnej sprawczości młodych warszawianek i warszawiaków w działaniach na rzecz wzmacniania więzi sąsiedzkich, w szczególności wzmacniania relacji między ich szkołą a jej społecznym otoczeniem,
- rozwój dla nauczycieli i nauczycielek: nauczyciele zostaną przygotowani do przekazywania wiedzy o sąsiedztwie i wezmą udział w organizowanych wydarzeniach,
- doświadczenie projektowania i realizowania wydarzenia sąsiedzkiego według własnego pomysłu: podniesienie kompetencji współpracowania w grupie i z różnymi osobami i podmiotami instytucjonalnymi,
- interaktywna mapa sąsiedztwa szkoły do powieszenia w formie plakatu w szkole oraz do korzystania w formie elektronicznej,
- dyplom uczestnictwa.
Działania:
- rekrutacja uczniowskich grup projektowych: po rozmowach z kadrą oraz dyrekcją w szkole odbędzie się rekrutacja chętnych uczniów i uczennic do działania w grupie; jej liczebność ze względu na higienę pracy metodą projektu będzie oscylowała w granicach od 3 do 10 osób.
- analizy sąsiedztwa: na pierwszym spotkaniu grupy projektowej uczniowie wspólnie z mentorem przyjrzą się potencjalnym sojusznikom: instytucjom, sąsiadom terenu wokół szkoły. Uczniowie w trakcie i po spotkaniu przeprowadzą diagnozę lokalną i odpowiedzą na pytania o to, jakie instytucje znajdują się wokół szkoły, czy można wyróżnić konkretne grupy mieszkańców, spróbują podstawowymi metodami socjologicznymi sprawdzić ich potrzeby.
- wykonanie interaktywnej mapy sąsiedztwa: grupa stworzy wspólnie z mentorem interaktywną mapę sąsiedztwa. Do pracy wykorzystają dostępne narzędzia technologiczne np. mapy google. Wydrukowana mapa zawiśnie na szkolnym korytarzu i będzie materiałem upowszechniającym dalsze myślenie o sąsiedztwie wśród społeczności szkolnej.
- pierwsze wydarzenie sąsiedzkie: uczniowie zorganizują wydarzenie odpowiadające na najbardziej palące braki w sąsiedztwie – np. brak relacji między mieszkańcami, brak miejsca do wspólnego odpoczynku. Przybierze formułę np. święta ulicy, sąsiedzkich warsztatów muzycznych, festynu, sąsiedzkiego śniadania. Ważnym celem spotkania otwarcia będzie też znalezienie wśród sąsiadów osób, które chciałyby dalej pracować nad pogłębianiem znajomości.
- organizacja spotkania sąsiedzkiego z mieszkańcami i instytucjami lokalnymi: grupa projektowa poszerzona o poznanych podczas spotkania otwarcia przedstawicieli sąsiadów spotka się co najmniej raz, aby z pomocą mentora zweryfikować diagnozę uczniowską i poszerzyć mapę sąsiedztwa. Tak urealnione problemy staną się podstawą do stworzenia kolejnego, tym razem wspólnego sąsiedzkiego działania.
- działanie wspólne: grupa sąsiedzka wspólnymi siłami zorganizuje wydarzenie pokazujące zalety bycia sąsiadami i odpowiadające na zdiagnozowany problem np. wspólne pielenie parku osiedlowego jako odpowiedź na zanieczyszczoną wspólną przestrzeń. Co ważne do działania będą włączani wszyscy zmapowani wcześniej sąsiedzi – uczniowie, mieszkańcy okolicznego bloku, właściciel osiedlowego sklepu i pracownik lokalnej organizacji pozarządowej. Mentor będzie wspierał grupę sąsiedzką wiedzą na temat istniejących narzędzi partycypacji, tak aby grupa w miarę możliwość skorzystała np. z inicjatywy lokalnej do realizacji swoich celów.
- podsumowanie działania: grupa sąsiedzka pod okiem mentora spotka się po zrealizowanym działaniu na podsumowaniu – każdy udzieli sobie konstruktywnej informacji zwrotnej. W miarę możliwości grupa zaplanuje pracę na kolejne miesiące.
Formy wsparcia szkół:
- indywidualna opieka mentorska dla każdej szkoły przez cały czas trwania programu,
- zajęcia z ekspertem ds. edukacji obywatelskiej młodzieży,
- zapewnienie materiałów promocyjnych, warsztatowych, gadżetów,
- wsparcie szkół w organizacji wydarzeń sąsiedzkich,
- dyplom uczestnictwa dla wszystkich placówek zaangażowanych w projekt.
Kontakt z koordynatorką projektu: Marta Chmielewska, mail: m.chmielewska@poledialogu.org.pl, tel. 609965977.